Samenvatting

Communicatief kwetsbare personen, zoals personen met afasie (PMA), ervaren een verminderde toegankelijkheid van de zorg, ontvangen minder informatie over hun zorgtraject en lopen een grotere kans om betrokken te raken bij complicaties in het zorgproces dan mensen die niet communicatief kwetsbaar zijn. Communicatie is namelijk een essentieel onderdeel van het zorgproces.

In de Richtlijn Diagnostiek en behandeling van afasie (Berns et al., 2015) wordt aanbevolen dat logopedisten, die werken in zorginstellingen waar PMA verblijven, de communicatievaardigheden van hun collega-zorgprofessionals (zoals paramedici, verpleegkundigen, artsen) trainen. Training Con-tAct is voor dit doel ontwikkeld. In dit artikel wordt verslag gedaan van een onderzoek naar het effect van deze training; een groep zorgprofessionals in een revalidatiecentrum heeft de training gevolgd en er is onderzocht welke impact dit had op hun manier van communiceren met PMA en op hun mening over het communiceren met PMA. Met enkele revalidanten met afasie is besproken hoe zij de communicatieve toegankelijkheid van het revalidatiecentrum ervaarden.

Het onderzoek toont aan dat Training Con-tAct een positieve invloed heeft op de communicatieve vaardigheden van de deelnemende zorgprofessionals. Men ervaart meer zelfvertrouwen in communicatie met PMA en past geleerde strategieën en technieken toe in het dagelijks handelen. De impact die de training heeft op de communicatieve toegankelijkheid van de gehele organisatie, is niet duidelijk geworden. Verder onderzoek naar het effect, in meer zorgorganisaties en met verbeterde meetinstrumenten, is nodig.


1477 Weergaven
39 Downloads
Log in
Effectieve communicatie tussen zorgprofessionals (ZP’s) en cliënten kan bijdragen aan betere toegankelijkheid en betere resultaten van de zorg (Street, Makoul, Arora, & Epstein, 2009; Zolnierek & DiMatteo, 2009). Voor personen die communicatief kwetsbaar zijn, zoals personen met afasie (PMA), is de zorg minder toegankelijk dan voor personen die niet communicatief kwetsbaar zijn (Stransky, Jensen & Morris, 2018; Stans, 2018). Eind 2018 heeft het College voor de Rechten van de Mens de ratificatie van het VN-verdrag ‘handicap’ (VN, 2006) in Nederland geëvalueerd. Hieruit blijkt dat toegang tot informatie voor mensen met een communicatieve beperking nog te wensen overlaat.

Goed kunnen communiceren behoort tot de basisvaardigheden van de meeste ZP’s. Basisvaardigheden blijken echter onvoldoende wanneer de gesprekspartner een patiënt met afasie betreft; in dat geval dient de ZP te beschikken over méér dan basis communicatievaardigheden. Deze extra vaardigheden kunnen worden geleerd in een communicatiepartnertraining. Uit onderzoek blijkt dat hierdoor de communicatie tussen ZP’s en PMA verbetert (Horton, Lane, & Shiggins, 2015; Simmons- Mackie, Raymer, & Cherney, 2016; Oostveen, 2016). In de Logopedische Richtlijn Diagnostiek en behandeling van afasie (Berns et al., 2015) wordt aanbevolen dat logopedisten de communicatievaardigheden van hun collega-zorgverleners trainen.

Dit artikel beschrijft een studie naar het effect van Training Con-tAct (Oostveen, Berns & Jünger, 2018), een nieuwe communicatiepartnertraining voor ZP’s die werken met PMA, uitgevoerd in Rijndam Revalidatie Rotterdam (‘Rijndam’).

Training Con-tAct

Doel

In 2018 hebben de eerste drie auteurs van dit artikel een communicatiepartnertraining ontwikkeld die logopedisten kunnen gebruiken ter verbetering van de communicatievaardigheden van ZP’s die tijdens hun werk