De logopedist die dit praktijkvoorbeeld aan ons doorgaf, moest toegeven dat zij er in eerste instantie niet bij had stilgestaan dat de vader niet goed kon lezen of schrijven, ondanks dat in het kind-dossier stond dat lees- en spellingsproblemen voorkwamen in de familie. Het is bekend dat gebrekkige mondelinge taalvaardigheid van de ouder(s) invloed heeft op de mondelinge taalontwikkeling van hun kind en daarmee ook de voortgang van logopedische therapie van het kind. Minder bekend is de invloed van schriftelijke taalvaardigheidsproblemen van ouders op kinderen en de rol die logopedie hierin kan spelen. Logopedisten kunnen een belangrijke rol spelen in het signaleren van laaggeletterdheid. Zo zouden zij alert moeten zijn op (tekenen van) laaggeletterdheid bij hun volwassen cliënten of de ouders van de kinderen die zij behandelen. In het geval van laaggeletterde ouders is dit niet alleen van belang voor de anamnese van het kind: het heeft ook invloed op de therapie. Het kind zal immers met de
Laaggeletterdheid en logopedie |
|
Lees- en schrijfproblemen bij volwassenen in de logopedische praktijk |
|
11 september 2015 | |
Christine Clement, Eline Tullener, Elise de Bree |
Samenvatting
Laaggeletterdheid is de verzameling van niet-aangeboren of niet-neurologisch bepaalde lees- en schrijfproblemen bij volwassenen. Maar liefst 1 op de 9 Nederlanders tussen 16 en 65 jaar is laaggeletterd. Iemand die laaggeletterd is,heeft moeite met alledaagse handelingen, zoals het lezen van medicijnbijsluiters, formulieren, routebeschrijvingen en veiligheidsinstructies op het werk. Dit kan veel gevolgen hebben. Toch is niet iedereen zich bewust van de hoge prevalentie en de enorme impact van deze problematiek op het dagelijks leven. Het doel van dit artikel is dan ook om vakgenoten inzicht te geven in het bestaan van laaggeletterdheid en hun rol in het herkennen en doorverwijzen van laaggeletterden benadrukken. De auteurs behandelen overeenkomsten en verschillen van laaggeletterdheid met dyslexie en (specifieke) taalstoornissen. De juiste interventies en ondersteuning kunnen problemen met lezen, schrijven en -mondelinge taalvaardigheid bij laaggeletterden verminderen. In dit artikel pleiten de auteurs daarom voor een brede taalondersteuning van dezelaaggeletterde doelgroep. Logopedisten kunnen een cruciale rol spelen in hetherkennen van laaggeletterdheid bij volwassen cliënten en ouders van hun -jongere cliënten. Vervolgens kunnen ze hen doorverwijzen naar een passende interventie. De auteurs geven voorbeelden van enkele screeningstools en methoden om laaggeletterdheid te herkennen en aan te kaarten.