Even denken

Heleen van der Stege, Nicolette van de Kreeke – Alfrink, Gusta Schreiner en Marije Boonstra
8 juli 2016
Heleen van der Stege, Nicolette van de Kreeke – Alfrink, Gusta Schreiner, Marije Boonstra
Alles_pages-to-jpg-0032_Tijdschrift Cover 2016
Volume 88, Issue 7

Samenvatting

De Vragenlijst Denkprocessen (VLDP) heeft als doel taaldenkrelaties van jonge kinderen in kaart te brengen. De VLDP wordt regelmatig gebruikt door logopedisten om inzicht te krijgen in het taaldenken van kinderen. Voorbeelden hiervan zijn: benoemen, onthouden en reproduceren, categoriseren, ordenen, redeneren, het formuleren van oplossingen en het herkennen en beschrijven van oorzaak en gevolg. De VLDP was tot voor kort niet genormeerd. Recentelijk zijn normen vastgesteld voor vier-, vijf- en zesjarigen. Veertien logopedisten in opleiding, afkomstig van hogescholen met een logopedieopleiding, hebben in vier regio ’s in het land bij 1006 kinderen de VLDP afgenomen in de periode november 2012 tot oktober 2013. De derde- en vierdejaars studenten waren allen getraind om de VLDP op de juiste wijze af te nemen en te scoren. Bij het onderzoek waren dertig basisscholen betrokken.

Het gebruiksdoel van de toets is algemeen beschrijvend en signalerend en de testuitslag geeft een indicatie voor behandeling. De resultaten geven handvatten voor verdere behandeling op dit gebied. Tevens wordt een relatie gelegd met de Denkstimulerende Gespreksmethodiek (DGM).

Kernwoorden:

758 Weergaven
2 Downloads
  • Samenvatting
  • Nieuwe versie VLDP
  • Gebruiksdoel
  • Taaldenken en de -Denkstimulerende -Gespreksmethodiek
  • Vragenlijst Denkprocessen
  • Methode van onderzoek
  • Resultaten
    • Gehele steekproef
    • Sekse
    • Leeftijd
    • Leerlinggewicht
    • Thuistaal
  • Normeringssteekproef
  • Discussie
  • Conclusie en aanbevelingen
  • Over de CED-Groep
  • Literatuurlijst
  • Over de auteur
Log in
De normering van de Vragenlijst Denkprocessen (VLDP) De Vragenlijst Denkprocessen(VLDP) is een instrument, dat ontworpen is om het taaldenken van jonge kinderen (4;0 – 7;0 jaar) in kaart te brengen (Groenendaal & Colthof, 1983; 1987; 1990; Van der Stege, Van de Kreeke-Alfrink, Schreiner & Boonstra, 2014). Het gaat hierbij niet om pure receptieve en productieve taalvaardigheden (taalbegrip en taalproductie), maar om taaldenkvaardigheden en talige cognitieve processen die van belang zijn om goed mee te kunnen komen in het onderwijs. De VLDP geeft inzicht in het niveau waarop denkprocessen van kinderen plaatsvinden en in taal kunnen worden uitgedrukt, de zogenaamde taaldenkrelaties. Blank, Rose & Berlin (1978) hebben vier niveaus beschreven van deze taaldenkrelaties waarbij bij hogere niveaus meer een beroep wordt gedaan op abstracte denkvaardigheden dan bij lagere denkniveaus.

De VLDP wordt door logopedisten gebruikt om een indruk te krijgen van de abstracte denkvaardigheden in combinatie met de talige vaardigheden. Deze informatie is nuttig voor de logopedist als de taalontwikkeling van kinderen achter blijft. De vraag die gesteld kan worden is of er behalve talige vaardigheden ook vaardigheden als redeneren, ordenen, categoriseren etcetera ontbreken. Een nadeel van het werken met de VLDP was dat een normering ontbrak. Het was onduidelijk of een leerling slechter scoorde op de toets dan zijn of haar leeftijdgenoten. Vanuit het Innovatiefonds van de CED-Groep is dan ook – in samenwerking met logopedieopleidingen van vier Hogescholen – een onderzoek gestart om de VLDP van normen te voorzien voor vier-, vijf- en zesjarigen en psychometrische kenmerken van de VLDP in kaart te brengen. Met een normering wordt het voor logopedisten mogelijk om vast te stellen of een kind op dit gebied bovengemiddeld, gemiddeld of benedengemiddeld presteert. Deze gegevens kunnen in een behandelplan opgenomen worden.

Nieuwe

Literatuurlijst

  1. Blank, M. (1973). Teaching learning in the preschool: A dialoque approach . Columbus Ohio: Merrill.
  2. Blank, M., Rose, S.A. & Berlin, L.J. (1978). The language of learning: the preschool years . New York: Grunge&Stratton.
  3. Blank, M. & Marquis, M.A. (1987). Directing Discourse; 80 situations for teaching meaningful conversation to children . Tucson, Arizona: Communication Skill Builders.
  4. Bokkem, M. van & I. van der Velden (1994). DGM in de praktijk; een handboek bij de Denkstimulerende Gesprekstechniek van Marion Blank . Rotterdam: Partners Training & Innovatie
  5. Bokkem, M. van, Velden, I. van der, Schreiner, G. & Kreeke-Alfrink, N. van de (2014). Even denken;denkgesprekken met kinderen . Rotterdam: CED-Groep.
  6. Bogers, N.P.F., Burger, E.J. & Duijf, A. (2007). Het effect van taaldenkstimulerende technieken, replicatie van een effectonderzoek. Tijdschrift voor Logopedie en Foniatrie , 5, 148-154.
  7. Evers, A., Lucassen, W., Meijer, R. & Sijtsma, L. (2010). COTAN Beoordelingssysteem voor de kwaliteit van tests. Amsterdam: NIP/Cotan. >
  8. Groenendaal, H. J., & Colthof, J. (1983). Vragenlijst Denkprocessen. Beknopte handleiding . Utrecht: RU, IPAW.
  9. Groenendaal, H.J. (1987). Taalvaardigheid bij kleuters, een test om vast te stellen welk gespreksniveau een kleuter aankan. Kind en Adolescent , 8, 1-14.
  10. Groenendaal, H.J. & Colthof, J. (1990). Handleiding Vragenlijst Denkprocessen . Rotterdam: Centrum Educatieve Dienstverlening.
  11. Hendriksen, J.G.M. & Hurks, P.P.M. (2009). WPPSI-III-NL Nederlandse bewerking: Technische handleiding.
    Amsterdam: Pearson Assessment and Information B.V.
  12. Hamers, J.H.M. & Overtoom, M. Th (1997). Stimulering van het denken; classificatie van programma’s en enkele Europese trends. Tijdschrift voor Orthopedagogiek , 36, 258-266.
  13. Joosten, F., Ligtendag, L., Linden, C. van der, Olijkan, E., Bulk, L. van den (2013). De jeugd heeft de toekomst,het onderwijs ook? Rotterdam: CED-Groep.
  14. Kreeke – Alfrink, N. van de (2009). Praten en denken met kinderen: de denkstimulerende
    gespreksmethodiek van peuter tot puber. In de klas, 8 , p 1-12.
  15. Piaget, J. (1955). The language and thought of the child . Cleveland: Meridian.
  16. Piaget, J. & Helder, P. (1969). The psychology of the child . New York: Basic Books.
  17. Ministerie van OCW (2006). Kerndoelen voor het primair onderwijs . Den Haag: Ministerie OCW.
  18. Stege, H. van der, Kreeke-Alfrink, N. van de, Schreiner, G., Boonstra, M. (2014). Even denken … Vragenlijst Denkprocessen, Verantwoording . Rotterdam: CED-Groep.