Betrokkenheid van kinderen bij afasietherapie

In welke mate betrekken logopedisten kinderen bij de therapie van hun afatische ouder?
13 november 2015
Christa te Winkel, Inge Smeele
131336122462575740
Volume 87, Issue 11

Samenvatting

Dit artikel beschrijft een casestudy naar het betrekken van thuiswonende kinderen tot 18 jaar door logopedisten bij de logopedische therapie in de revalidatiefase van hun afatische ouder. De aanleiding voor de casestudy is casus Bas (kader 6: casusbeschrijving). Bas is een voorbeeld van een afatische ouder met twee thuiswonende kinderen. Er zijn diepte-interviews afgenomen bij logopedisten, die werkzaam zijn in verschillende revalidatiecentra in Nederland. Het betrekken van kinderen bij de logopedische therapie stond bij geen van de respondenten vastgelegd in een protocol, richtlijn of standaard van hun revalidatiecentrum. De respondenten geven aan behoefte te hebben aan scholing om kinderen van een afatische ouder bij de logopedische therapie te betrekken. Het artikel hoopt een aanzet te geven tot het ontwikkelen van een protocol, richtlijn of standaard met speerpunten ten aanzien van het betrekken van thuiswonende kinderen bij de logopedische therapie, tevens hoopt het artikel een aanzet te geven tot het ontwikkelen van bijscholing, informatie-en behandelmateriaal.

Kernwoorden:

450 Weergaven
0 Downloads
  • Samenvatting
  • Gevolgen
  • Logopedische therapie
  • Richtlijnen en protocollen
  • Rol logopedist
  • Methode
  • Resultaten
    • Beleid
  • Betrekken van kinderen
  • Therapie
  • Belemmeringen
  • Behoeften en gevolgen
  • Multidisciplinair
  • Conclusie en discussie
  • Aanbevelingen
  • Literatuurlijst
  • Over de auteur
Log in
Bas is een voorbeeld van een afatische ouder (zie kader 6: casusbeschrijving) getroffen door een ischemisch cerebrovasculair accident (CVA). Bas geeft aan met name hinder te ondervinden in de communicatie met zijn kinderen van vier en acht jaar. Dit was de aanleiding om door middel van een casestudy te onderzoeken in hoeverre logopedisten thuiswonende kinderen betrekken bij de afasietherapie in het revalidatiecentrum. De onderzoeksvraag luidt: ‘In welke mate betrekken logopedisten thuiswonende kinderen tot 18 jaar bij de logopedische therapie in de revalidatiefase van hun afatische ouder?’ . Aan de hand van diepte-interviews met logopedisten uit verschillende revalidatiecentra en literatuuronderzoek, werd getracht antwoord te geven op deze vraag. Deze studie is gedaan als afstudeer-onderzoek aan de opleiding Logopedie van de Hanzehogeschool Groningen.

Maaijwee, Rutten-Jacobs, Schaapsmeerders, van Dijk en de Leeuw (2014) stellen in een recent onderzoek dat, in tegenstelling tot de trends bij de meeste andere ziekten, de gemiddelde leeftijd waarop iemand een ischemisch cerebrovasculair accident doormaakt, afneemt. Dit is voornamelijk het gevolg van een verhoogde incidentie van een CVA bij ‘jonge’ individuen (onder de 50 jaar). Een CVA is een ziekte die 15 miljoen patiënten wereldwijd jaarlijks raakt. Dit resulteert in dat een derde van deze groep overlijdt en twee derde van de overlevenden ernstig beperkt blijft. Ongeveer 80% van alle CVA’s is ischemisch, waarvan 10% optreedt bij personen onder de leeftijd van 50 jaar. Volgens de Nederlandse CVA-vereniging (2014a, 2014b) worden in Nederland jaarlijks 41.000 mensen voor de eerste keer door een CVA getroffen. Daarvan zijn ruim 750 mensen jonger dan vijftig jaar. Jonge mensen die getroffen worden door een CVA, met mogelijk afasie als gevolg, -hebben vaak een gezin met opgroeiende kinderen (Prakken, 2000). Een studie van Manders, Mariën en Janssen (2011) toont aan dat de

Literatuurlijst

  1. Bastiaanse, R. (2010). Afasie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
  2. Dalemans, R. (2010). Stroke survivors with aphasia and their social participation (Proefschrift, Hogeschool Zuyd, Nederland). Beschikbaar via: http://arno.unimaas.nl/show.cgi?fid=18234
  3. Eilander, H., Van Belle-Kusse, P., & Vrancken, P. (2006). Hersenletsel: achtergrond en aanpak. Ze zeggen dat ik zo veranderd ben. Den Haag: Lemma.
  4. Hafsteinsdóttir, T. & Schuurmans, M. (2009). Verpleegkundige revalidatierichtlijn beroerte. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg.
  5. Harlow, A., & Murray, L. (2001). Addressing the needs of adolescent children when a parent becomes aphasic: one family’s experiences. Top stroke rehabilitation, 7 (4), 46-51.
  6. Hersenletsel. (2015). Wat is Hersenletsel.nl? Beschikbaar via: http://www.hersenletsel.nl/faq/1-wat is-hersenletsel-nl.html
  7. Luijkx, K. (2007). Aandacht en steun voor jonge kinderen van CVA-patiënten in het revalidatiecentrum. Beschikbaar via: http://www.ginkgozorgprojecten.nl/downloads/15 Protocol_kinderen_van_CVA_patienten_maart_2007.pdf
  8. Maaijwee, N.A.M.M., Rutten-Jacobs, L.C.A, Schaapsmeerders, P., van Dijk, E.J., & de Leeuw, F. (2014). Ischaemic stroke in young adults: risk factors and long-term consequences. Nature Reviews Neurology, 10, 315–325. doi:10.1038/nrneurol.2014.72
  9. Manders, E., Mariën, A., & Janssen, V. (2011). Informing and supporting partners and children of persons with aphasia: A comparison of supply and demand. Logopedics Phoniatrics Vocology, 36 (4), 1-6.
  10. Nederlandse CVA-vereniging. (2005). Het blijft je vader of moeder. Opgroeien met een ouder getroffen door een beroerte. Beschikbaar via: http://www.expertisecentrummantelzorg.nl/Site_EM/docs/pdf/Het_blijft_je_vader_of_ moeder.pdf
  11. Nederlandse Hartstichting. (2004). Zorg voor mantelzorg. Richtlijnen en aanbevelingen voor de begeleiding van naasten van getroffenen door een beroerte. Beschikbaar via: http://nieuw.kennisnetwerkcva.nl/sites/default/files/ NL_Hartstichting_Zorg_voor_de_mantelzorg_1.pdf
  12. Prakken, J. (2000). Het was mijn vader niet meer. De invloed van ziekte in het gezin op het leven van kinderen. Zorg en Welzijn, 6 (21), 22-24.
  13. Robert, E., & Mariën, P. (2006). Afasie (z)onder woorden. Apeldoorn: Garant.
  14. Te Meij M.J., & De Haan, V. (2014). ‘Mama, waarom zeg je niet?’ Beschrijving van activiteiten- en participatiegerichte therapie in de thuissituatie en sociale omgeving. In P.Berns & S.Wielaert, S. (Red.), Status Afasietherapie. Nieuwe gevalsbeschrijvingen uit de klinische praktijk (pp.161-180). Amsterdam: Pearson.
  15. Teasell, R.W., McRae, M.P., & Finestone, H.M. (2000). Social issues in the rehabilitation of younger stroke patients. Physical Medicine and Rehabilitation, 81, 205-209.
  16. Tielen, L. (2007). Het blijft toch je vader of moeder?! [PowerPoint-presentatie]. Beschikbaar via: http://www. hetvenijn.nl/fileadmin/pdf/venijn2007/ppt%20Het%20blijft%20toch%20je%20vader%20of%20moeder%20 mini%20D%20Lucia%20Tielen.ppt
  17. Tielen, L., Visser-Meily, A., & Luijkx, K. (2007). Meer aandacht voor de kinderen. Revalidatie Magazine, 13 (3), 18-19.
  18. Van Dun, W. (2010). Onze papa kreeg een ongeluk in zijn hoofd. Over de gevolgen van een herseninfarct. Amsterdam: Nino.
  19. Vilans. (2014). Richtlijn voor behandelaars en begeleiders van gezinnen van een ouder met niet aangeboren hersenletsel (NAH). Beschikbaar via: http://www.vilans.nl/docs/vilans/publicaties/Richtlijn_gezin_met_ouder_ met_NAH.pdf
  20. Visser-Meily, A. (2005). Caregivers, partners in stroke rehabilitation (Proefschrift, Universiteit van Utrecht, Nederland).
  21. Visser-Meily, A., Luijkx, K., & Tielen, L. (2008). Kinderen van CVA-patiënten. Tijdschrift voor Verpleegkundigen, 118 (1), 41-43.
  22. Visser-Meily, A., Post, P., Meijer, A., Maas, C., Ketelaar, M., & Lindeman, E. (2005). Children’s adjustment to a parent’s stroke: determinants of health status and psychological problems, and the role of support from the rehabilitation team. Journal of Rehabilitation Medicine, 37, 236-241.
  23. Visser-Meily, A. & Tielen, L. (2004). Ondersteuning van kinderen van ouders met een beroerte. ‘Waar is mijn vader gebleven?’. Maatwerk, 5, 20-23.
  24. Visser-Meily, A., Tielen, L., Post, M., Meijer, A., & Lindeman, E. (2004). Heeft het revalidatieteam een rol in het begeleiden van kinderen van ouders met een ernstige chronische ziekte? Ervaringen uit het FuPro CVA-Mantelzorg onderzoek. Revalidata, 119, 20-25.
  25. Wells, A. (1999). Family support systems: Their role in aphasia. Aphasiol, 13, 911-914.