Log in
Wetenschappelijk onderzoek kan de logopedie cruciale kennis verschaffen. Zijn logopedische behandelingen effectief (onderwerp van de vorige aflevering)? Waarom hebben mensen logopedische stoornissen? Zijn logopedische testmaterialen en instrumenten betrouwbaar?
Marie-Christine Franken

Wat is, bijvoorbeeld, de onderliggende, biologische oorzaak van lees- en taalproblemen? Eising et al, waaronder ik zelf (2022), analyseerden het hele genetisch profiel van maar liefst 34.000 deelnemers bij wie vijf lees- en taalvaardig­heden waren getest: voorlezen van woorden of non-woorden, spelling, foneembewustzijn, voorgesproken non-woorden herhalen. In zo’n enorm grote steekproef kunnen de bijdragen van enkele miljoenen, veel voorkomende DNA-varianten worden onderzocht. Wat bleek? De vijf lees- en taalgerelateerde vaardig­heden waren op genetisch niveau sterk verwant. Ver­der bleken er overlappingen met algemene cognitieve vaardigheden, maar het verband met non-verbaal IQ was laag. Ten slotte kon een link met de linker superi­eure temporale sulcus worden gelegd. Dit hersenge­bied is (samen met andere gebieden) heel belangrijk bij de verwerking van gesproken en geschreven taal. Simon Fisher (Max Planck Instituut, Nijmegen) conclu­deert: ‘De biologie van lees- en taalgerelateerde vaar­digheden is zeer complex. Om deze vaardigheden te ontwikkelen, zijn blootstelling aan taal en